Peygamberimiz aleyhisselam, Cumartesi günü Uhud'dan Medine'ye döndükten, Pazar günü sabah namazını Mescidde kıldırdıktan sonra, müezzinine (Bilal-i Habeşi’ye): 557

" Resûlullah Aleyhisselam düşmanınızı takip etmenizi size emrediyor! Dün Uhud'da bizimle birlikte çarpışmada bulunmayanlar gelmeyecek! Ancak çarpışmada bulunanlar gelecekler! " diye seslenerek duyurmasını emir buyurdu. 558

Peygamberimiz aleyhisselamın bu tedbire başvurması, müşriklere Müslümanların hâlâ güçlü olduklarını hissettirmek, yenilgiye uğramış olmalarının kendilerini korkutmadığını gösterip onları korkutmak için idi. 559

Müşrikler her ne kadar Mekke'ye dönmek üzere Uhud'dan ayrılmış iseler de, onların geri dönüp Medine üzerine yürüyebileceklerinden endişelenilmekte idi. Bunun için:

" Düşmanların ardısıra kim gidip onları takip eder?" buyurulunca, bu davete İslâm mücahidlerinden yetmiş kişi hemen icabet etti. 560

Sa'd b. Muaz, kabilesi olan Abduleşhel oğullarının yanlarına varıp:

" Resûlullah Aleyhisselam düşmanınızı takip etmenizi size emir buyuruyor" dedi. 561

Abduleşhel oğullarından562 Abdullah b. Sehl ile Râfi' b. Sehl. 563 Peygamberimiz aleyhisselamla birlikte savaşmışlar ve yaralı olarak da Medine'ye dönmüşlerdi.

Peygamberimiz aleyhisselamın düşmanı takip için Müslümanları davet ettirdiğini işittikleri zaman: " Resûlullah aleyhisselamla birlikte olan bir savaşı kaçırır mıyız hiç? Vallahi, bizim için bir binit de yok! Hem yaralıyız da! ?" dedilerse de, yarası diğerine nazaran hafif olan ağır olanı gâh yürüttü, gâh sırtında taşıdı, düşmanı takip seferinden geri kalmadılar. 564

Useyd b. Hudayr, yaralarının tedavisiyle uğraşmayı bırakarak:

" Ben Allah'ın ve Resûlünün davetini işittim ve ona boyun eğdim! " dedi ve hemen silahlanıp Peygamberimiz aleyhisselamın yanına geldi.

Sa'd b. Ubâde de, acele hazırlanıp hareket etmelerini Benî Sâidelere emretti. Onlar da, hemen silahlarını kuşanıp geldiler.

Ebu Katâde de, Hurbâ halkına:

" Şu seslenen kişi düşmanınızı takibe çıkmanızı Resûlullah aleyhisselamın size emrettiğini bildiriyor! " deyince, onlar da yaralarının tedavisini bırakarak silaha sanldılar. 565

Düşmanı takip için Hamrâül-Esed seferine çıkanların hemen hepsi yaralı idiler

Bu cümleden olarak:

Peygamberimiz aleyhisselamın rebaiye dişi kırılmıştı. Dudağı, yüzü ve alnı yaralı idi. 566

Abdurrahman b. Avf, yirmi yerinden, 567

Talha b. Ubeydullah, yirmidört yerinden, 568

Hıraş b. Sımme, on yerinden, 569

Useyd b. Hudayr, ondokuz yerinden,

Kâ'b b. Malik, ondokuz yerinden,

Kutbe b. Âmir, dokuz yerinden,

Tufeyl b. Nûman, onüç yerinden, 570

Ebu Dücâne, birçok yerlerinden, 571

Ümmü Umâre Nuseybe Hatun onüç yerinden yaralı idi. 572

Benî Selimelerden dörtyüz ağır yaralı vardı.

Peygamberimiz Aleyhisselam, onları görünce:

" Allah'ım! Selime oğullarına rahmet et! " diyerek dua etti. 573

Sa'd b. Muaz'ın mensup olduğu Abduleşhel oğullarından sağ kalanların hemen hepsi, 574 otuzu yaralı idi. 575

Bu yaralı mücahidler de, hazırlanıp Ebu İnebe kuyusunun yanında Peygamberimiz aleyhisselamın safına katıldılar. 576

Peygamberimiz Aleyhisselam; düşmanı takibe çıkmalarını mücahidlere emrettiği zaman, baş münafık Abdullah b. Übeyy b. Selûl de:

" Ben de hayvanıma binip seninle birlikte takibe çıkayım mı?" diye sormuştu. Peygamberimiz Aleyhisselam, ona: " Hayır! " buyurdu. 577

Peygamberimiz Aleyhisselam, Mescide girip iki rekat sefer namazı kıldı Mücahidler, Mescidin çevresinde toplanmış bulunuyorlardı.

Takip birliğinin erzakı, Sa'd b. Ubâde tarafından bağışlanan üç deve yükü hurma ile, et ihtiyaçları için yanlarına aldıkları boğazlanacak birkaç deveden ibaretti. 578

Peygamberimiz Aleyhisselam, bağlanmış sancağını getirtip Hazret-i Ali'ye verdi. Sancağını Hazret-i Ebu Bekir'e verdiği de rivayet edilir. 579

Peygamberimiz Aleyhisselam, Medine'de yerine yine İbn Ümmi Mekbum'u vekil bıraktı. 580

-------------------------------------

557. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 334, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 49.

558. İbn İshak. İbn Hişam, c. 3, s. 107, Vâkıdî, c. 1, s. 334, İbn Sa'd, c. 2, s. 49, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 338, Taberî, c. 3, s. 28, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 314, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 164, İbn Seyyid, c. 2, s. 37, Zehebî, Megâzî, s. 181 , Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 49.

559. İbn İshak, İbn Hişam, c. 3, s. 107, Taberî, c. 3, s. 28, Beyhakî, c. 3, s. 314, İbn Seyyid, c. 2, s. 37, Zehebî, s. 181, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 49.

560. Buharî, Sahîh, c. 5, s. 38.

561. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 334.

562. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 107, Vâkıdî, Megâzî, c. 1 , s. 335.

563. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 335.

564. İbn İshak, İbn Hişam, c. 3, s. 107, Vâkıdî, c. 1, s. 335-336, Taberî, Târîh, c. 3, s. 28, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 314-315, Zehebî, Megâzî, s. 181-182, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 4, s. 49.

565. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 334-335.

566. İbn İshak, İbn Hişam, c. 3, s. 84-85, Vâkıdî, c. 1, s. 243, 244, 247, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 12, Zehebî, s. 155, 156, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 23-24.

567. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 88.

568. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 3, s. 217.

569. Vâkıdî, c. 1, s. 335, İbn Sa'd, c. 3, s. 564.

570. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 334-335.

571. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 241.

572. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 269.

573. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 334-335.

574. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 335.

575. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 316.

576. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 334-335.

577. Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 217, Zehebî, Megâzî, s. 181, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 4, s. 49.

578. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 336, 338.

579. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 336, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 49, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 38.

580. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 108, Taberî, Târîh, c. 3, s. 28, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 37.