Zübeyr b. Avvam Peygamberimiz aleyhisselamın halası Hazret-i Safiyye'nin oğlu olup, onaltı yaşında iken Müslüman olmuştu.

Zübeyr b. Avvam Medine'ye hicret ettiği zaman, Peygamberimiz aleyhisselam onu Ensardan şair Ka'b b. Malikle kardeş yapmış, kendisine Medine'de genişçe bir ev yeri verdiği gibi, 275 Benî Nadîr Yahudilerinden kalan mallardan, içinde hurma ağaçları bulunan bir arazi de ayırıp vermişti.

Bu yere Cüruf denirdi. 276

Abdullah b. Ömer'in bildirdiğine göre; Peygamberimiz aleyhisselam Zübeyr b. Avvam'a atını koşturup yorularak durduğu yere kadar olan yeri bağışlamış, o da atını yorulup duruncaya kadar koşturmuş, sonra da doğrulup kamçısını yetiştirebileceği yere doğru atmıştı.

Bunun üzerine Peygamberimiz aleyhisselam:

" Ona, kamçısının ulaştığı yere kadar olan yeri veriniz! " buyurmuştu. 277

Zübeyr b. Avvam'ın zevcesi ve Hazret-i Âişe'nin ablası Esma binti Ebu Bekir der ki:

" Zübeyr b. Avvam benimle evliydi.

Kendisinin, mal olarak bir arazi ile atından başka, ne bir hizmetçisi, ne de herhangi birşeyi vardı. Ben tek başıma Zübeyr'in atını yemler, besler ve timar ederdim. 278

Resûlullah aleyhisselamın Zübeyfe ayınp vermiş olduğu araziden-ki, bir fersahın üçte ikisi kadar (sekiz bin adım) benden uzakta idi-başımın üzerinde hurma çekirdeği taşır, dururdum. 279

Bir gün, yine başımın üzerinde hurma çekirdeği taşırken, Resûlullah aleyhisselama rastladım.

Yanında, ashabından birkaç kişi bulunuyordu.

Beni çağırdıktan sonra, terkisine bindirmek için devesine 'Ih! Ih! ' dedi.

Erkeklerle birlikte gitmekten utandım.

Zübeyr'in kıskançlığını da hatırladım. Kendisi halkın en kıskancı idi.

Resûlullah aleyhisselam benim utandığımı anlayınca hayvanını sürüp gitti.

Zübeyr'in yanına vardığım zaman:

'Resûlullah aleyhisselam bana rastladı. Başımın üzerinde de hurma çekirdeği bulunuyordu. Resûlullahın yanında da ashabından bazıları vardı. Resûlullah aleyhisselam beni terkisine bindirmek için devesini ıhdırdı. Utandım, kendisinin terkisine binmedim. Çünkü, senin kıskanç olduğunu bilirim! ' dedim.

Zübeyr:

" Vallahi, senin hurma çekirdeği taşıman, bana, Resûlullah aleyhisselamın terkisine binmenden daha ağır geldi! " dedi.

Bundan sonra, bir hizmetçi vermesi için Ebu Bekir'e haber gönderdi.

Atın bakımı vetimarı işinde imdadıma yetişilince, sanki azadlanmış gibi oldum." 280

Peygamberimiz aleyhisselam Zübeyr b. Avvam'a Şevak'ı ayırıp verdiği zaman yazdırdığı ferman yazısında şöyle buyurdu:

" Bismillâhirrahmânirrahîm

Bu, Allah'ın Resûlü Muhammed tarafından Zübeyr b. Avvam'a verilen yazıdır.

Ben, ona Şevak'ın üstünü ve altını verdim.

Hiç kimse bunun üzerinde ona karşı hak iddiasına kalkışmasın.

Yazıyı Ali yazdı." 281

-------------------------------------

275. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 3, s. 100-103.

276. Ebu Yusuf, Kitâbu'l-haraç, s. 61.

277. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 156, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 177-178, Beyhaki Sünenü'l-kübrâ, c. 6, s. 144.

278. Ahmed b. Hanbel, c. 6, s. 347.

279. Ahmed b. Hanbel, c. 6, s. 347, Buhâri, Sahih, c. 4, s. 61.

280. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 6, s. 347.

281. İbn Sa'd. Tabakâtü'l-kübrâ. c. 1. s. 274.