Peygamberimiz aleyhisselam, bundan sonra Kabe'nin Benî Manzum kapısından 136 çıkıp Safa tepeciğine gitti. 137

Oraya yaklaşınca:

" Şüphe yok ki, Safa ile Merve Allah'ın şeâirinden (Allah'a ibadete vesile olan nişanelerinden)dir" (Bakara: 158) mealli âyeti okudu ve:

" Allah'ın başladığından başlıyorum! " buyurdu.

Sa'ye Safa'dan başlamak üzere, Safa'nın üzerine çıktı.

Beytullah'ı görünce, 133 kıbleye yöneldi. 139 Beytullah'a bakarak140 Allah'ı tevhid ve tekbir etti.

Üç kere (Vâkidîye göre yedi kere):

" Bir olan Allah'tan başka hiçbir ilah yoktur! O'nun eşi, ortağı yoktur! Mülk O'nundur! Hamd O'na mahsustur! 141 Diriltir, öldürür! 142 O herşeye kâdirdir! 143 Allah'tan başka hiçbir ilah yoktur! 144

Allah va'dini yerine getirdi: Kuluna yardım etti. Toplanmış olan bütün kabileleri yalnız başına bozguna uğrattı" buyurdu. 145

Peygamberimiz aleyhisselam tekrar, Allah'ı tekbir ve O'na hamd ettikten sonra Allah'ın dilediği kadar146 dua etti.

Duada söylediklerini de üç kere tekrarladı. Sonra, Safa tepeciğinden Merve tepeciğine doğru yürüyerek indi. 147

Peygamberimiz aleyhisselam o kadar hızlı sa'y ediyordu ki, sa'yinin hızından izarının açılıp dizlerinin göründüğü oluyordu. 148

Peygamberimiz aleyhisselam, bu hızlanışı sa'y vadisinin ortasına gelince yapıyor, ortayı geçince tabiî yürüyüşüne devam ediyordu. 149

Müslümanlara da:

" Ey insanlar! 150 Şüphe yok ki, Yüce Allah sa'yi size vacib kıldı. Sa'y ediniz! " buyuruyordu. 151

Peygamberimiz aleyhisselamın Sa'y vadisi içinde " Rabbiğfir verham ve entel eazzü'l-ekrem! =Yâ Rab! Beni yarlığa ve bana rahmet et! En aziz, en kerim Sensin! " diyerek dua ettiği de rivayet edilir. 152

Peygamberimiz aleyhisselam, Merve tepeciğine ulaşıp çıktığı zaman, Safa tepeciğinde yaptıklarını Merve tepeciğinde de aynen yaptı. 153

Peygamberimiz aleyhisselamın hem Beytullah'ı tavafını, hem Safa ile Merve arasındaki sa'yini, etrafına üşüşen halk kendisini görsünler de bilmediklerini sorsunlar diye yüksekte bulunmak için, hayvanının üzerinde olduğu halde yaptığı da rivayet edilir. 154

Peygamberimiz aleyhisselamın Veda Haccında üç tavafı olup, kudüm tavafı olan ilkini yaya olarak yaptı. İkincisi, kurban günü yaptığı, farz olan tavaftır. Üçüncüsü de veda tavafıdır. Sanıldığına göre; binitli olarak yaptığı tavaf ikinci veya üçüncü tavafıdır, ya da her ikisidir. 155 Sa'ye gelince; bunu da Peygamberimiz aleyhisselam önce yürüyerek yapmış, sonra da binitli olarak tamamlamıştır. 156

Peygamberimiz aleyhisselam Safa'dan Merve'ye yedi gidiş-gelişle Sa'yi Merve'de tamamladı. 157

-------------------------------------

136. Vâkıdî, c. 3, s. 1098.

137. Vâkıdî, c. 3, 1098, Ahmed, c. 3, s. 320, Müslim, c. 2, s. 888, Ebu Dâvud, c. 2, s. 183 İbn Mâce, c. 2, s. 1023, Nesâî, c. 5, s. 235, Dârimî, c. 1, s. 376.

138. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 3, s. 320, Müslim, Sahih, c. 2, s. 888, Ebu Dâvud, Sünen, c. 2, s. 183-184, İbn Mâce, Sünen, c. 2, s. 1023, Nesâî, Sünen, c. 5, s. 235 Dârimî, Sünen, c. 1, s. 376.

139. Müslim, c. 2, s. 888.

140. Ahmed, c. 3, s. 320, Nesâî, c. 5, s. 240, İbn Hazin, Haccetü'l-vedâ, s. 83.

141. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 1099, Ahmed, c. 3, s. 320, Müslim , c. 2, s. 888, Ebu Dâvud, c. 2, s. 184, İbn Mâce, c. 2, s. 1023, Nesâî, c. 5, s. 240, Dârimî, c. 1, s. 376.

142. Ebu Dâvud, c. 2, s. 184, İbn Mâce, c. 2, s. 1023, Nesâî, c. 5, s. 240, Dârimî, c. 1, s. 376.

143. Vâkıdî, c. 3, s. 1099, Ahmed, c. 3, s. 320, Müslim, c. 2, s. 888, Ebu Dâvud, c. 2, s. 184, İbn Mâce, c. 2, s. 1023, Nesâî, c. 5, s. 240, Dârimî, c. 1, s. 376.

144. Ahmed, c. 3, s. 320.

145. Vâkıdî, c. 3, s. 1099, Ahmed, c. 3, s. 320, Müslim, c. 2, s. 888, Ebu Dâvud, c. 2, s. 184, İbn Mâce, c. 2, s. 1023, Dârimî, c. 1, s. 376.

146. Nesâî, c. 5, s. 244.

147. Vâkıdî, c. 3, s. 1099, Ahmed, c. 3, s. 320, Müslim, c. 2, s. 888, Ebu Dâvud, c. 2, s. 184, İbn Mâce, c. 2, Nesâî, c. 5, s. 236, Dârimî, c. 1 , s. 376.

148. Vâkıdî, c. 3, s. 1099, Ahmed, c. 6, s. 404-405, 421, 422, Dârekutni, Sünen, c. 2, s. 255, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 3, s. 247-248, Ebu’l-Fidâ, el-Bidâye, c. 5, s. 160.

149. Ahmed, c. 3, s. 320, Müslim, c. 2, s. 888, Ebu Dâvud, c. 2, 184, İbn Mâce, c. 2, s. 1023, Nesâî, c. 5, s. 244, Dârimî, c. 1 , s. 376.

150. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 1099.

151. Vâkıdî, c. 3, s. 1099, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 3, s. 421-422, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 3, s. 247-248.

152. Vâkıdî, c. 3, s. 1099, İbn Ebi Şeybe, Musannef, c. 4, s. 68-69, Heysemî, c. 3, s. 248.

153. Vâkıdî, c. 3, s. 1099, Ahmed, c. 3, s. 320, Müslim, Sahîh, c. 2, s. 888, Ebu Dâvud, Sünen, c. 2, s. 184, İbn Mâce, Sünen, c. 2, s. 1023, Nesâî, Sünen, c. 5, s. 240, Dârimî, Sünen, c. 1, s. 376.

154. Ahmed, c. 3, s. 320, Müslim, c. 2, s. 888, Nesâî, c. 5, s. 241.

155. Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye, c. 5, s. 163.

156. İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 1, s. 265.

157. Ahmed, c. 3, s. 320, Buhârî, Sahîh, c. 2, s. 170.