Kureyşliler; Kabe'nin dubarlarını bir sıra taş, bir sıra da ahşap bağlama kirişleriyle örerek yükseltti I-er. 212

Ahşap bağlama kirişleri, altlı üstlü taş sıralarının aralarına konulmakta idi. 213

Duvarlar örülüp Hacerü'l-Esved'in konulacağı yere ulaşıldığı zaman, Kureyş kabileleri arasında anlaşmazlık çıktı. 214

Her kabile:

" Onu yerine koymaya biz daha layı kız ! " 215

" Onu yerine koymayı biz üzerimize alacağız! " dedi. 216

Kureyşlilerden bir kabile:

" Onu yerine biz koyacağız! " dediği zaman, başka bir kabile:

" Hayır! Onu yerine biz koyacağız! " diyerek direndi. 217

Her kabile, onu tek başlarına kaldırıp yerine koymak istediler. 218

Söz çoğaldı.

İş kıskançlığa ve ihtirasa dönüştü.

Aralarında sert tartışma ve çekişmeler başladı.

Abdi Menaf ve Zühre oğulları:

" Hacerü'l-Esved'in yeri, yapımı, bize düşen duvarın içindedir! " dedi.

Teym ve Mahzum kabileleri de:

" O, bize düşmüş olan duvardadır! " dedi.

Diğer kabileler ise:

" Rükn, üzerinde kur'a çektiğimiz hususlardan değildir! " dediler. 219

Sonunda, her biri bir tarafa dağıldılar.

Abduddar oğulları, ortaya içi kanla dolu bir çanak getirdiler ve Adiyy b. Ka'b oğullarıyla birlikte, ölünceye kadar çarpışmak üzere anlaşma yaptılar ve çarpışmaya hazırlandılar.

Andlarını sağlamlaştırmak için de, ellerini o kanla dolu çanağın içine soktular!

Bundan dolayı, onlara " Kan yalayıcı" adı takıldı.

Kureyşliler, bu iş üzerinde dört veya beş gece durdular.

O zaman, Kureyşlilerin en yaşlısı olan220 Ebu Ümeyye b. Mugîre, b. Abdullah, b. Ömer, b. Mahzum:

" Ey kavmim! Biz ancak iyilik istiyoruz, kötülük istemiyoruz.

Siz bu hususta birbirinize karşı kıskançlık yansına girmeyiniz.

Çünkü, siz anlaşmazlığa düştüğünüz zaman, işleriniz dağılırda, sizdeki ne sizden başkaları göz dikerler! " dedi. 221

Bunun üzerine, Kureyşliler Mescid-i Haram'da toplanarak aralarında konuştular, birbirlerine karşı insafa geldiler. 222

Ebu Ümeyye b. Mugîre:

" Ey Kureyş cemaatı! Aranızda anlaşamadığınız bu işte, Mescid'in şu kapısından ilk girecek olanı, aranızda hakem yapınız! Aranızdakini, o halletsin! " 223 diyerek Mescid-i Haram'ın Beni Şeybe kapısına işaret etti. 224

Kureyşliler:

" Razıyız ve onun vereceği hükme boyun eğeceğiz! " dediler. 225

O sırada, üzerinde siyah, beyaz çizgili A'râb işi ince ihramı bulunduğu halde, 226 Mescid-i Haram'ın Benî Şeybe kapısından227 içeriye ilk giren, Peygamberimiz Muhammed aleyhisselâm oldu!

Kureyşliler, onu görür görmez:

" İşte, el-Emîn! Razıyız ona! " dediler.

Peygamberimiz aleyhisselâm yanlarına varınca da; Hacerü'l-Esved'i yerine koymak hususunda aralarında çıkan anlaşmazlığın halli için kendisini hakem yaptıklarını, vereceği hükmü kabul edeceklerini bildirdiler. 228

Kureyşliler; Peygamberimiz aleyhisselâma, daha vahiy ve peygamberlik gelmeden önce, el-Emîn adını takmışlardı. 229

Çünkü; Peygamberimiz aleyhisselâm, daha gençlik çağında iken, yiğitlik ve insanlık bakımından kavminin en üstünü, ahlâk güzelliği bakımından en seçkini, soyluluk bakımından en şereflisi idi.

Konuya komşuya karşı insanların en iyi davrananı, sakinlik ve yumuşak huylulukta en ulusu idi.

Doğru sözlülük ve güvenilirlikte insanların en başta geleni, insanlan alçaltan kötülüklerden de en uzak bulunanı idi.

Yüce Allah, her iyiliği, her üstün meziyeti onda toplamıştı.

Bunun için, kavmi arasında en çok el-Emîn diye anılırdı. 230

Peygamberimiz aleyhisselâm, Kureyşlilere:

" Haydi, bana bir örtü getiriniz! " buyurdu.

Hacerü'l-Esved'i eliyle tutup, getirilen örtünün içine koydu. 231

" Beytullahın dört duvarını yıkıp üzerlerine almış bulunan dört kabile topluluğundan birer adam gelsin! " buyurdu. 232

1) Utbe b. Rebia,

2) Ebu Zem'a,

3) Ebu Huzeyfe Velid b. Mugîre,

4) Kays b. Adiyy veya Âs b. Vâil geldiler. 233 Peygamberimiz aleyhisselâm, onlara:

" Sizden her biriniz, kabilesi adına, örtünün birer ucundan tutsun ve sonra da, hep birden onu yukarı doğru kaldırınız! " buyurdu. 234

Abdi Menaf oğulları adına, Utbe b. Rebia örtünün bir ucunu;

Kabilesi adına Ebu Zem'a örtünün ikinci ucunu;

Kabilesi adına Ebu Huzeyfe Velid b. Mugîre örtünün üçüncü ucunu;

Kabilesi adına Kays b. Adiyy veya Âs b. Vâil örtünün dördüncü ucunu tuttu. 235 Hep birden kaldırdılar.

Peygamberimiz aleyhisselâm, Hacerü'l-Esved'i, konulacağı yerin hizasına gelince örtünün içinden alıp, kendi eliyle yerine yeri eştirdi. 236

Peygamberimiz aleyhisselâm; Hacerü'l-Esved'i Kabe duvarındaki yerine koyduğu ve onu sıkılaştırıp sağlamlaştırmak gerektiği zaman, Necidli bir adam237 gidip bir taş getirmiş, 233 Peygamberimiz aleyhisselâma uzatmıştı. 239

Hazret-i Abbas:

" Hayır! " dedi ve onu uzaklaştırdı, Kendisinin getirdiği taşı uzattı.

Peygamberimiz aleyhisselâm da, Hacerü'l-Esved'i onunla sağlamlaştırdı.

Necidli adam, kendisinin uzaklaştırıldığına kızdı.

Peygamberimiz aleyhisselâm da, ona:

" Bizden olmayan kişi, Beytullah'ı bizimle birlikte yapamaz! " buyurdu. 240

Bunun üzerine, Necidli:

" Şaşılır o kavmin haline ki, kendileri şeref, akıl ve servet sahibi olduklan halde, yaşça en küçüklerini, servetçe en fakirlerini en şerefli işlerinin başına geçirdiler, kendilerine reis yaptılar!

Olanca üstünlüklerine rağmen, ona sanki hizmetçi oldular!

Fakat, vallahi, o onlara galip gelecek, 241 hâkim olacak, 242 onların topluluklarını dağıtacak, 243 rızıklarını aralarında bölüştüre çektir! 244

Siz, yaşça en küçüğünüze, malca en fakirinize güvendiniz ve şu en şerefli işinize onu vekil ettiniz ! ?245

Bundan sonra, onun hal ve şanı yücelecek, haberi pek büyük olacaktır! " dedi. 246

Sanıldığına göre, Necidli adam, 247 insan suretine girmiş248 şeytandı. 249

----------------------------------------------------

212. Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 163, Zehebî, Târîhu'l-İslâm, s. 71 -72, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1 , s. 115, Halebî, İnsânu’l-uyûn, c. 1, s. 235.

213. Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 163, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 115.

214. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 209, Abdurrezzak, c. 5, s. 319, İbn Sa'd, c. 1, s. 146, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 99, Taberî, Târîh, c. 2, s. 201, Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 278, Sa’lebî, Arâis, s. 53, Ebu'l-Ferec, el-Vefâ, c. 1, s. 146, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 45, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-İslâm , s. 72, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 303, İbn Haldun, Târih, c. 2, ks. 2, s. 5-6.

215. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, 3. 146.

216. Yâkubî, Târih, c. 2, s. 19.

217. Zehebî, Târihu'l-İslâm, s. 77.

218. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 209, Taberî, Târîh, c. 2, s. 201, Sa’lebî, Arâis, s. 53, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 45, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-İslâm , s. 67, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 303.

219. Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 163.

220. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 209, Taberî, Târîh, c. 2, s. 201, Sa’lebî, Arâis, s. 53, Ebu'l-Ferec, el-Vefâ, c. 1, s. 146, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 45, İbn Seyyid, Uyûnu’l-eser, c. 1, s. 52, Ebu’l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 303, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1, s. 235.

221. Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 163.

222. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 209, Taberî, Târîh, c. 2, s. 201, Sa’lebî, Arâis, s. 53, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-İslâm , s. 67, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 303, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c, 1, s. 235.

223. İbn İshak, İbn Hişam , c. 1, s. 209, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 163, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 100, Taberî, Târih, c. 2, s. 201, Sa’lebî, Arâis, s. 53, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 45, İbn Seyyid, Uyun, c. 1, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-İslâm, s. 67, Ebu'l-Fidâ, c. 2, s. 303, Halebî, s. 236.

224. Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 100, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c, 1, s. 236.

225. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 146, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164.

226. Abdurrezzak, Musannef, c. 5, s. 319.

227. İbn Sa’d, Tabakât, c. 1, s. 146, Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 278, İbn Hacer, Metâlibu'l-âliye, c. 4, s. 181.

228. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 209, İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 146, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 99, Taberî, Târîh, c. 2, s. 201, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 176-177, Sa’lebî, Arâis, s. 53, Ebu'l-Ferec, el-Vefâ, c. 1, s. 147, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 45, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-İslâm, s. 67, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 303, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 115, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1 , s. 236.

229. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 210, Abdurrezzak, Musannef, c. 5, s. 319, Taberî, Târîh, c. 2, s. 201, Ebu Nuaym, Delâil, c. 1, s. 176, Ebu'l-Ferec, el-Vefâ, c. 1, s. 147. İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 1, s. 24.

230. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 194, İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 121, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 170, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 30, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 286-287.

231. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 209, Taberî, Târih, c. 2, s. 201, Sa’lebî, Arâis, s. 53, Ebu'l-Ferec, el-Vefâ, c. 1, s. 147, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 4, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-İslâm , s. 67, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 303, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 115, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1 , s. 236.

232. Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 172, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1, s. 236.

233. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 146, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 279, İbn Haldun, Târih, c. 2, ks. 2, s. 6.

234. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 209, İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 146, Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 19-20, Taberî, Târih, c. 2, s. 201, Mes’ûdî, Murûc, c. 2, s. 279, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 45, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-İslâm , s. 67, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 303, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1, s. 236.

235. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 146, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 19-20, Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 279.

236. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 1, s. 209-210, Abdurrezzak, Musannef, c. 5, s. 319, İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 146, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 99, Yâkubî, Târih, c. 2, s. 20, Taberî, Târîh, c. 2, s. 201, Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 279, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 176, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 57, Sa’lebî, Arâis, s. 53, Ebu'l- Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 147, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 45, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-İslâm, s. 67, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 2, s. 303, İbn Haldun, Târih, c. 2, ks. 2, s. 6, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 115, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1, s. 236.

237. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 164, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 100, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 115, Halebî, c. 1, s. 237.

238. Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 100.

239. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 146, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 115, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1, s. 237.

240. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 146, Diyarbekrî, Hamîs, 11, 3. 115.

241. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 146, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 279, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c.1 , s. 237.

242. Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 279.

243. Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1, s. 237.

244. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 146-147, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1 , s. 164, Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 279, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1 , s. 237.

245. Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 100.

246. Mes’ûdî, Murûcu'z-zeheb, c. 2, s. 279.

247. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 147, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 100, Mes’ûdî, Murûc, c. 2, s. 279, Süheylî, Ravdu'l-ünüf, c. 2, s. 281, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1, s. 237.

248. Süheylî, Ravdu'l-ünüf, c. 2, s. 281.

249. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 147, Ezrakî, Ahbâru Mekke, c. 1, s. 164, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 100, Mes’ûdî, Murûc, c. 2, s. 279, Süheylî, Ravd, c. 2, s. 281, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 1, s. 237.