İSLÂM TARİHİ / MEKKE DEVRİ |
| |
Peygamberimiz aleyhisselâmın Taif Eşrafını İmana Davet Etmeye, Kendisine Yardımcı Olmalarını İstemeye Gidişi ve Oradan Mekke'ye Dönüşü |
Peygamberimiz aleyhisselâm; amcası Ebu Talib'in Vefâtından sonra. 85 nübüvvetin onuncu yılında, Şaban ayının bitmesine86 üç gece kala87, yanına azadlı kölesi ve oğulluğu Zeyd b. Hâriseyi alıp, 88 yürüyerek89 Taife gitti. 90
Taif şehrine Mekke'den yaya yürüyüşle bir günde çıkılır, Taif'ten Mekke'ye de yarım günde inilir. 91 Peygamberimiz aleyhisselâmın Taife gitmekten maksadı, Taif eşraflyla görüşüp konuşarak, onları:
1. Bir ve tek olan Allah'a imana, 92 İslâmiyete davet etmek, 93
2. Allah katından getirip tebliğ etmiş olduğu şeyleri kabul etmelerini istemek, 94
3. Kavmi olan Kureyş müşriklerine karşı95 kendisini barındırmalarını, 96 korumalarını, 97 kendisine yardımcı olmalarını istemek idi. 98
Peygamberimiz aleyhisselâm, Taife varınca, orada Sakif kabilesinin ulu kişilerinden ve eşrafından bazı kimselerle buluştu ki, onlar:
1. Abdi Yalil b. Amr b. Umeyr,
2. Mes'ud b. Amr b. Umeyr,
3. Habib b. Amr b. Umeyr adlarındaki üç kardeş idiler. 99
Bunlardan birisi, Cumah oğulları ailesinden bir kadınla evli bulunuyordu. 100
Peygamberimiz aleyhisselâm onlarla oturup konuştu. 101
Kendisinin Allah tarafından gönderilen bir peygamber olduğunu bildirdi. Kureyş müşriklerinin uğrattıkları bela ve musibetlerden şikâyetlendi. 102 Kendilerini Allah'a imana davet etti. İslâmiyeti yaymasına yardımcı olmalarını ve kavmi olan Kureyş'ten muhalefet edenlere karşı kendisiyle birlikte hareket etmelerini istemek üzere yanlarına gelmiş olduğunu söyledi. 103
Onlardan birisi:
" Eğer Allah seni peygamber gönderdi ise, Kabe'nin örtüsünü üzerinden çıkartıp atmış olayım! 104
Eğer Allah seni peygamber gönderdi ise, Kabe'nin örtüsünü çalmış, 105 yırtıp atmış olayım! " dedi (Beyhakî, c. 2, s. 415).
Onlardan ikincisi de:
" Allah, senden başka, peygamber gönderecek kimse bulamadı mı?! 106 Allah senden başkasını peygamber göndermekten âciz midir?" dedi. 107
Üçüncüsü ise:
" Vallahi, ben seninle hiçbir zaman konuşmayacağım. 108 Çünkü, sen dediğin gibi 109 Allah tarafından gönderilmişsen, elbette ki, benim sana cevap vermemden müstağnisin, çok yüksek bir mevkide bulunuyorsun demektir.
Eğer sen Allah'a karşı yalan söylüyorsan, zaten seninle konuşmam bana yaraşmaz! " dedi. 110
Taifliler:
" Yurdunun halkı, kavmin seni istememiş, kabul etmemişler! Sen de kalkmış, bize gelmişsin! ?
Biz, vallahi, senin gelişine razı değiliz. Senden ürküyor, seni reddediyoruz! " dediler. 111
Taiflilerden, ne barındıracak, ne de yardım edecek bir kimse görülmedim 2
Peygamberimiz aleyhisselâm Sakif kabilesinden hayır geleceğinden ümidini kesmiş olarak yanlarından kalkarken, 113 onlara:
" Bari bana karşı yaptığınız şeyleri gizli tutun! " buyurdu. 114
Peygamberimiz aleyhisselâm kavminin kendisine karşı cüretlerini arttıracak olan bu Taife geliş haberini duymalarını istemiyordu. 115
Taifliler Peygamberimiz aleyhisselâmın bu isteğini de yerine getirmediler. 116
Halidü'l-Advânî der ki:
" Resûlullah aleyhisselâmı, Sakif kabilesinin yardımını istemek üzere yanlarına geldiği zaman, Taif'in doğusunda, kavse veya asaya dayanmış olduğu halde gördüm.
Başından sonuna kadar okuduğu Târik sûresini, ben Cahiliye devrinde, bir müşrik iken dinleyip ezberledim.
Taifliler, beni çağırıp:
'Şu adamdan dinlediğin şey ne idi?' diye sordular.
Ezberlediğim sûreyi onlara okudum.
Yanlarında bulunan, Kureyşîlerden bir adam:
'Biz, adamımızı daha iyi biliriz. Onun dedikleri şeyin hak ve gerçek olduğunu bilseydik, kendisine tâbi olurduk' dedi." 117 Peygamberimiz aleyhisselâm Taif'te on gün kaldı. 118
Sakif kabilesi eşrafından, yanına varıp konuşmadığı bir kimse bırakmadı.
Taifliler Peygamberimiz aleyhisselâmın teklifini kabul etmediler. Gençlerinin Müslüman olmalarından korktular. Peygamberimiz aleyhisselâma:
" Sen hemen yurdumuzdan çık, git! Seni kurtaracak yerlere iltica et! " dediler. 119 Peygamberimiz aleyhisselâmı en çirkin red ile reddettiler 120
Peygamberimiz aleyhisselâmla alay ettiler. 121
Bununla da kalmayıp, aralarından birtakım hafif akıllıları, beyinsizleri122 ve köleleri 123 kışkırttılar. 124 bağırttılar, Peygamberimiz aleyhisselâma sövdürdüler!
Halkı Peygamberimiz aleyhisselâmın başına toplattılar.
Halkın serseri, ayaktakımı güruhunu, 125 Peygamberimiz aleyhisselâmın geçip gideceği yolun iki yanına oturttular.
Peygamberimiz aleyhisselâm onların aralarından geçerken, ayaklarını kaldırıp indirdikçe, 126 attıkları taşlarla yaraladılar, kanattı lan 127 ayakkabıları kana boyandı! 128
Peygamberimiz aleyhisselâm ayaklarının acısına dayanamayarak yere oturdukça, kollarından tutup kaldırdılar!
Yürüdüğü zaman, taşa tuttular, gülüştüler!
Zeyd b. Harise, atılan taşlara kendi vücudunu siper ederek, Peygamberimiz aleyhisselâmı korumaya çalışmakta idi.
Atılan taşlarla, onun da başı ağır şekilde yarılmıştı. 129
Taif eşrafından üç kardeşin birisiyle evli bulunan Safiyye binti Ma'meru'l-Cumahî130 ile karşılaşınca, Peygamberimiz aleyhisselâm ona:
" Kocan tarafından hısımlarının nedir bize şu yaptıkları işkenceler?! " diyerek şikâyetiendi. 131
Taiflilerin beyinsizleri, Peygamberimiz aleyhisselâmı, Utbe ve Şeybe b. Rebia'nın Taif teki bostanına sığınıncaya kadar takip ettikten ve taşladıktan sonra, dönüp gittiler. 132
Onların aralarından ve ellerinden kurtulduğu zaman, Peygamberimiz aleyhisselâmın ayaklarından kanlar akıyordun33
Peygamberimiz aleyhisselâm, sığındığı bostandaki bir asmanın gölgesi altına oturdu.
Utbe ve Şeybe b. Rebia, Peygamberimiz aleyhisselâma yapılanları seyretmekte idiler. 134
Peygamberimiz aleyhisselâm, ayaklarından akan kanlardanl 35 çok muztarip bir halde idi.
Bakınca, bostanın içinde Utbe b. Rebia ile Şeybe b. Rebia'yı gördü. 136
Onların Allah'a ve Resûlullaha olan137 düşmanlıklarını bildiği için, 138 bostanlarında bulunmaktan hoşlanmadı. 139 Yanlarına varmak da istemedi. 140
Peygamberimiz aleyhisselâm, biraz dinlenip sükûnet bulduktan141 ve iki rekat namaz kıldıktan sonra, 142 ellerini semaya kaldırdı, 143 Yüce Allah'a halini şöyle arzetti:
" Ey Allah! Gücümün zayıflığını, tedbirimin azlığını, halk nazarında hakîr görülüşümü, Sana arz ve şikâyet ediyorum!
Ey merhametlilerin en merhametlisi!
Sensin, zayıf düşenlerin Rabbi!
Sensin, benim Rabbim!
Sen, beni kime; Senden uzak olan ve beni gördükçe süratini asan kimselere mi bırakıyorsun? İşimi eline verdiğim düşmana mı bırakıyorsun?
Eğer Sende bana karşı bir azab yoksa, hiç gam çekmem!
Senin af ve mağfiretin, benim için, gazabından daha geniştir.
Senin üzerime gazab indirmenden, yahut gazabının üzerimde yerleşmesinden Senin karanlıkları aydınlatan, dünya ve âhiret işlerini düzenine koyan Yüzünün (Zâtının) Nuruna sığınırım!
Herşey Senin rızan içindir ve bütün güç, kuvvet de Sende, Senin Elindedir! " 144
-------------------------------------
85. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 60.
86. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 211 , Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 237, Ebu'l-Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 211 , İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 134, Kastalânî, Mevâhibu'l-ledünniye, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 302.
87. Belâzurî, Mevâhibu'l-ledünniye, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 302.
88. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1 , s. 211, Belâzurî c. 1, s. 237, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 211, İbn Esir, Kâmil, c. 2, s. 91 , İbn Kayyım , Zâdü'l-mead, c. 2, s. 52, İbn Seyyid, Uyun, c. 1, s. 134, Kastalânî, c. 1, s. 73, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 2, s. 51.
89. Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 35, Kastalânî, c. 1, s. 75.
90. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 60, İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 211, Belâzurî, c. 1, s. 237, Taberî, Târih, c. 2, s. 229, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 211, İbn Kayyım, c. 2, s. 52, İbn Seyyid, Uyun, c. 1 , s. 134, Zehebî, Târîhu'l-islâm , s. 282, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 135, İbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 10, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 35, Kastalânî, Mevâhib, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, c. 1 , s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
91. Yakut, Mu'cemu'l-büldân, c. 4, s. 8.
92. İbn Kayyım, Zâd, c. 2, s. 52, Kastalânî, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, c. 1, s. 302.
93. İbn Haldun, c. 2, ks. 2, s. 10, Halebî, c. 2, s. 51.
94. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 60, İbn Seyyid, Uyun, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135.
95. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 60, Taberî, c. 2, s. 229, İbn Kayyım, c. 2, s. 52, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Halebî, c. 2, s. 52.
96. Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 295, İbn Kayyım, c. 2, s. 52, Zehebî, s. 282.
97. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 60, Taberî, c. 2, s. 229, İbn Kayyım, c. 2, s. 52, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135.
98. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 60, Taberî, c. 2, s. 229, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 91 , İbn Kayyım, c. 2, s. 52, İbn Seyyid, c. 1 , s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135.
99. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 60, Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 36, Taberî, Târîh, c. 2, s. 229-230, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve , c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, Ebu'l-Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 212, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 91 , İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 134, Zehebî, Târîhu'l-islâm, s. 282, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 135, İbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 10, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 302, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 2, s. 52.
100. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 60, Taberî, c. 2, s. 230, İbn Seyyid, Uyun, c. 1 , s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, c. 1, s. 302.
101. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 60, Taberî, c. 2, s. 230, İbn Esîr, c. 2, s. 91, İbn Kayyım, c. 2, s. 52, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, c. 1 , s. 302.
102. Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 36, Ebu Nuaym, Delâil, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 416, Zehebî, s. 282, Bedrüddin Aynî, Umdetu'l-kârî, c. 15, s. 142, İbn Hacer, Fethu’l-bârî, c. 6, s. 224.
103. İbn İshak, İbn Hişam , c. 2, s. 60-61, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, c. 1, s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
104. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212. İbn Esîr, c. 2, s. 91, İbn Seyyid, c. 1, s. 1234, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, c. 1, s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
105. Ebu Nuaym, c. 1, s. 295, Zehebî, s. 283.
106. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212. İbn Esîr, c. 2, s. 91, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, c. 1, s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
107. Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 36, Ebu Nuaym, c. 1, s. 295, Zehebî, s. 283.
108. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Yâkubî, c. 2, s. 36, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu Nuaym, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, Zehebî, s. 283, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415.
109. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 61, Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 36, Taberî, Târîh, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 212, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 135.
110. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Yâkubî, c. 2, s. 36, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Zehebî, s. 283, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135.
111. Belâzurî, Ensâbu’l-eşrâf, c. 1, s. 237.
112. İbn Kayyım , Zâdü'l-mead, c. 2, s. 52.
113. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212, İbn Esîr, c. 2, s. 91, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, Hamîs, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, İbn Esîr, c. 2, s. 91, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, c. 1 , s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
114. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, İbn Esîr, c. 2, s. 91, İbn Seyyid, c. 1 , s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, c. 1 , s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
115. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 22, s. 230, İbn Esîr, c. 2, s. 91, İbn Seyyid, c. 1 , s. 134, Diyarbekrî, c. 1, s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
116. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, İbn Esîr, c. 2, s. 91, İbn Seyyid, c. 1 , s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, İbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 10, Diyarbekrî, c. 1, s. 302.
117. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 4, s. 235, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 2, s. 91-92, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 136-137.
118. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 212, Ebu'l-Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 212, İbn Kayyım, Zâdü'l-mead, c. 2, s. 52, İbn Hacer, Fethu’l-bârî, c. 4, s. 275, Kastalânî, Mevâhibu'l-ledünniye, c. 1, s. 74, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 302.
119. İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 212, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212, İbn Kayyım, c. 2, s. 52, Diyarbekrî, c. 1, s. 302.
120. Bedrüddin Aynî, Umdetu'l-kârî, c. 15, s. 142, İbn Hacer, Fethu’l-bârî, c. 6, s. 224.
121. Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 36, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, Zehebî, Târîhu'l-islâm , s. 283.
122. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 61, İbn Sa'd, c. 1, s. 212, Taberî, Târîh, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 91, İbn Kayyım, c. 2, s. 52, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, İbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 10, Kastalânî, Mevâhib, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, c. 1, s. 302, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 2, s. 52.
123. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Kastalânî, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, c. 1 , s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
124. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, İbn Sa'd, c. 1 , s. 212, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 212, İbn Esîr, c. 2, s. 91 , İbn Kayyım, c. 2, s. 52, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Kastalânî, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, c. 1, s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
125. İbn İshak, İbn Hişam , c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu’l-Ferec, c. 1, s. 212, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 135, Diyarbekrî, c. 1, s. 302.
126. Yâkubî, Târîh, c. 2, s. 36, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1 , s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 416, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Zehebî, s. 283, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 136.
127. Yâkubî, c. 2, s. 36, Ebu Nuaym, c. 1, s. 295, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 282, İbn Kayyım, c. 2, s. 52, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Zehebî, s. 283, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 136, Kastalânî, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, c. 1, s. 302.
128. Süheylî, Ravdu'l-ünüf, c. 4, s. 46, Kastalânî, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, c. 1, s. 302, Halebî, c. 2, s. 52.
129. Süheylî, Ravdu'l-ünüf, c. 4, s. 46, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 134, Kastalânî, Mevâhibu'l-ledünniye, c. 1, s. 73, Diyarbekrî, Hamîs, c. 1, s. 302, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 2, s. 52.
130. Zürkânî, Mevâhibu'l-ledünniye Şerhi, c. 1, s. 297.
131. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 61, Taberî, Târih, c. 2, s. 230, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 136.
132. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 61, Taberî, Târih, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 213, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 91 , Zehebî, Târîhu'l-islâm, s. 283, Ebu’l-Fidâ, c. 3, s. 136, Halebî, c. 2, s. 53.
133. Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, İbn Seyyid, c. 1, s. 134, Zehebî, s. 283, Halebî, c. 2, s. 52.
134. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 213, İbn Esîr, c. 2, s. 91, Zehebî, s. 283, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 136, Halebî, c. 2, s. 53.
135. Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 295.
136. Ebu Nuaym, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, İbn Seyyid, c. 1, s. 135, Zehebî, s. 283, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 136, Halebî, c. 2, s. 53.
137. Ebu Nuaym, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, İbn Seyyid, c. 1, s. 135, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 136, Halebî, c. 2, s. 53.
138. Ebu Nuaym, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2 , s. 415, İbn Seyyid, c. 1, s. 135, Zehebî, s. 283, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 136, Halebî, c. 2, s. 53.
139. Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 1, s. 135, Zehebî, s. 283, Ebu’l-Fidâ, c. 3, s. 136, Halebî, c. 2, s. 53.
140. Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 1, s. 295, Beyhakî, Delâil, c. 2, s. 415.
141. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 61, Taberî, c. 2, s. 230, Ebu'l-Ferec, c. 1, s. 213, Zehebî, s. 283, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 136, İbn Haldun, Târih, c. 2, ks. 2, s. 10.
142. Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 35, Kastalânî, Mevâhibu'l-ledünniye, c. 1, s. 73.
143. İbn Haldun, Târîh, c. 3, ks. 2, s. 10.
144. İbn İshak, İbn Hişam , Sîre, c. 2, s. 61-62, Taberî, Târîh, c. 2, s. 230, Ebu’l-Ferec İbn Cevzî, el-Vefâ, c. 1, s. 213, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 91 -92, İbn Kayyım, Zâdü'l-mead, c. 2, s. 52, Zehebî, Târîhu'l-islâm, s. 285, Ebu’l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 136, İbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 10, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 35, Kastalânî, Mevâhibu'l-ledünniye, c. 1, s. 75.