|
İSLÂM TARİHİ / MEDİNE DEVRİ |
|
Esirlerden Kurtuluş Akçesi Alınmaya Başlanması |
||
1-3. Hazret-i Abbas; esirler arasında Medine'ye getirilince, Peygamberimiz aleyhisselam, ona:
" Ey Abbas! Kendin ve kardeşinin oğlu Akîl b. Ebi Talib ve Nevfel b. Haris ile antlaşmalın Utbe b. Amr için fidye (kurtuluş akçesi) öde! 487 Sen servet sahibisin! " buyurdu. 488 Hazret-i Abbas:
" Yâ Rasûlallah! Ben, Müslümandım.
Kureyş kavmi beni zorlayarak yola çıkardılar! " dedi.
Peygamberimiz aleyhisselam:
" Senin Müslümanlığını Allah bilir, dediğin doğru ise, Allah elbette onun ecrini sana verir. Amma, senin işin, görünüşte, bizim aleyhimize idi. Sen hele kurtuluş akçelerini ödemeye bak! " buyurdu ve onun yanında bulunan 20 ukiyye (800 dirhem) altına da, harp ganimeti olarak elkoydu.
Hazret-i Abbas:
" Yâ Rasûlallah! Bari bunu kurtuluş akçeme mahsub et! " deyince, Peygamberimiz aleyhisselam:
" Hayır! O Allah'ın senden bize nasip ettiği birşeydir, ganimettir! " buyurdu. 489
Hazret-i Abbas:
" Yâ Rasûlallah! Demek, sen beni geri kalan şu ömrüm boyunca halktan dilenmeye terk ediyorsun?! " dedi.
Peygamberimiz aleyhisselam:
" Ey Abbas! Zevcen Ümmü Fadl'a verdiğin, 490 gömmüş olduğun 491 o mallar, 492 o altınlar 493 nereye gitti (ne oldu)?" diye sordu. 494
Hazret-i Abbas:
" Hangi altınlar?" dedi. 495
Peygamberimiz aleyhisselam:
" Hani, sen Mekke'den yola çıkacağın gün, yanınızda zevcen Hâris'in kızı Ümmü Fadl ile ikinizden başka birkimse bulunmadığı sırada, Ümmü Fadl'a: 496
'Bu seferimde başıma ne geleceğini bilmiyorum. 497 Eğer bir musibete uğrarsam, 498 şu kadarı senin içindir! Şu kadarı Ubeydullah içindir! 499 Şu kadarı Fadl içindir! Şu kadarı Kuşem içindir! Şu kadarı da Abdullah içindir! ' dediğin 500 mallar, 501 altınlar! " buyurdu.
Hazret-i Abbas:
" Bunu sana kim haber verdi?! Vallahi, bunu benden ve Ümmü Fadl'dan başka, halktan hiçbir kimse bilmiyordu! " dedi.
Peygamberimiz aleyhisselam:
" Bunu bana Allah haber verdi" buyurdu. 502
Hazret-i Abbas:
" Seni hak ile peygamber gönderen Allah'a yemin ederim ki; bunu benden başka, Ümmü Fadl'dan başka, insanlardan hiçbir kimse bilmiyordu.
Ben iyi biliyorum ki; sen, hiç şüphesiz, Allah'ın resûlüsün! 503
Ben şehadet ederim ki; sen Allah'ın gerçekten resûlüsün ve doğrusun! 504 Ben şehadet ederim ki; Allah'tan başka ilah yoktur ve sen de, hiç şüphesiz, Allah'ın resûlüsün! " dedi. 505
Ensardan bazı zâtlar 506 Peygamberimiz aleyhisselamdan izin istediler de: 507
" Yâ Rasûlallah! 508 Bize müsaade buyur da, kızkardeşimizin oğlu Abbas 509 b. Abdulmuttalib'in 510 kurtuluş akçesini kendisine bırakalım" dediler. 511
Peygamberimiz aleyhisselam:
" Hayır! 512 Vallahi, 513 bir dirhemini bile bırakamazsınız! " buyurdu. 514
Hazret-i Abbas, kendisinin ve yeğeni Akîl'in kurtuluş akçeleri olmak üzere, Medine'ye 80 ukiyye altın veya 1000 dinar gönderdi.
Antlaşmalısınınkini göndermedi.
Peygamberimiz aleyhisselam, Hazret-i Abbas'ın elçisi Ebu Râfi'i geri çevirdi.
Hazret-i Abbas, Ebû Râfi'e:
" Sen, yine ne demeye geldin?" dedi.
Ebu Rafi' de, anlaşmalısının kurtuluş akçesini almaya geldiğini haber verdi. Hazret-i Abbas, ister istemez, onun kurtuluş akçesini de gönderdi. 515
Denilir ki; " Ey Peygamber! Ellerinizdeki esirlere de ki: 'Eğer, Allah'ın ezelî ilmine göre, yüreklerinizde bir hayır (iman ve ihlas) varsa, O, size alınandan daha hayırlısını verir ve sizi yarlıgar da! Allah çok yarlıgayıcıdır, çok merhametlidir." (Enfâl: 70) mealli âyet Hazret-i Abbas hakkında nazil olmuştur.
Hazret-i Abbas der ki:
" Allah, bana, o 20 ukiyye altın yerine, her biri ortaklıktan 20 ukiyye kazandıran 20 köle verdi. 516
Bana, ayrıca Zemzem'i (Zemzem'in idaresini) de verdi ki, onun karşılığında da, Mekkelilerin bütün servetini verseler, istemem! 517
Artık ben Rabbimden, va'd ettiği yarlığamasını da diliyor ve bekliyorum." 518
Hazret-i Abbas Müslümanlığını gizli tutardı. 519
Mekke'de bulunduğu müddetçe, müşriklerin tutum ve davranışlarını Peygamberimiz aleyhisselama yazar, bildirir, Mekke'deki Müslümanlara güç ve destek de olurdu.
Medine'ye, Peygamberimiz aleyhisselamın yanına gelmek istediği zaman, Peygamberimiz aleyhisselam ona: 520
" Senin Mekke'de bulunman daha hayırlıdır. 521 Sen, bulunduğun yerde güzel, yararlı cihad etmektesin! " 522 diye yazmış; 523 Mekke'de oturmasını emir buyurmuştu. 524
4. Peygamberimiz aleyhisselam, Nevfiel b. Hâris'e de:
" Ey Nevfel! Kurtuluş akçesi ödeyip kendini esirlikten kurtar! " buyurunca, Nevfel:
" Yâ Rasûlallah! Kendimi esirlikten kurtarmak için verecek hiçbir şeyim yok! " demişti.
Peygamberimiz aleyhisselam, ona:
" Cidde'de bulunan süngülerini versen ya! " buyurdu. 525
Nevfel:
" Vallahi, benim Cidde'de süngülerim bulunduğunu benden ve Allah'tan başka kimse bilmiyordu! 526
Şehadet ederim ki; sen, Resûlullahsın! " dedi ve süngüleri verip kendisini esirlikten kurtardı ki, onlar
1000 tane idi. 527
5. Sâib b. Ubeyd,
6. Ubeyd b. Amr,
Bu ikisinin malları olmadığından, hiç kimse de kendileri için kurtuluş akçesi göndermediğinden, Peygamberimiz aleyhisselam tarafından serbest bırakılmışlardır.
7. Haris b. Ebi Vecze,
Bunun 4000 dirhem kurtuluş akçesini Velid b. Ukbe getirmiştir.
8. Ebu Rişe; kurtuluş akçesini Amr b. Rebi' getirmiştir.
9. Amr b. Ezrak; kurtuluş akçesinin gönderileceğine Amr b. Rebi' tarafından söz verilince, serbest bırakılmıştır.
10. Ukbe b. Haris; kurtuluş akçesini Amr b. Süfyan getirmiştir.
11. Ebu'l-Âs b. Nevfel; kurtuluş akçesini amcasının oğlu getirmiştir.
12. Adiyy b. Hıyar,
13. Osman b. Abdüşşems,
14. Ebu Sevr,
Bu üçünün kurtuluş akçelerini Cübeyr b. Mut'im getirmiştir.
15. Ebu Aziz b. Umeyr,
16. Esved b. Âmir,
Bu ikisinin dört biner dirhemlik kurtuluş akçeleri, Talha b. Ebi Talha tarafından ödenmiştir.
17. Sâib b. Ebi Hubeyş,
18. Haris (Huveyris) b. Abbad,
19. Salim b. Şemmah,
Bu üçünün dört biner dirhemlik kurtuluş akçelerini Osman b. Ebi Hubeyş getiriştir.
20. Malik b. Abdullah b. Osman, Medine'de esir iken ölmüştür.
21. Halid b. Hişam b. Mugîre,
22. Ümeyye b. Ebi Huzeyfe b. Mugîre,
23. Osman b. Abdullah b. Mugîre,
Bu üçünün kurtuluş akçelerini Abdullah b. Ebi Rebia göndermiştir.
24. Velid b. Velid b. Mugîre,
Kurtuluş akçesini kardeşi Halid b. Velid ile Hişam b. Velid getirmiş, Velid Zü'l-huleyfe'de bulundukları sırada kaçıp Peygamberimiz aleyhisselamın yanına gelmiş ve Müslüman olmuştur.
25. Kays b. Sabit; 4000 dirhemlik kurtuluş akçesi Ferve b. Sabit tarafından gönderilmiştir.
26. Sayfi b. Ebi Rifaa,
Malı olmadığından, serbest bırakılmıştır.
27. Ebu'l-Münzir b. Ebi Rifaa,
2000 dirhem kurtuluş akçesi ödemiştir.
28. Ebu Atâ Abdullah b. Ebi Sâib,
1000 dirhem kurtuluş akçesi ödemiştir.
29. Muttalib b. Hantab b. Haris,
Malı olmadığından, serbest bırakılmıştır.
30. Halid b. Alem,
Kurtuluş akçesi İkrime b. Ebu Cehil tarafından gönderilmiştir.
31. Abdullah b. Übeyy b. Halef,
Kurtuluş akçesi babası Übeyy b. Halef tarafından gönderilmiştir.
32. Vehb b. Umeyr b. Vehb,
Kurtuluş akçesini babası Umeyr b. Vehb Medine'ye getirmiş, Umeyr Medine'de Müslüman olunca, oğlu kurtuluş akçesi alınmaksızın serbest bırakılmıştır.
33. Rebia b. Derrac b. Anbes,
Malı olmadığından, kendisinden ehemmiyetsiz birşey alınıp, serbest bırakılmıştır.
34. Fâke, Ümeyye b. Halefin azadlısı idi.
35. Ebu Vedâa b. Dubeyre,
4000 dirhemlik kurtuluş akçesi, oğlu Muttalib tarafından gönderilmiştir.
36. Ferve b. Huneys b. Huzâfe,
4000 dirhem kurtuluş akçesini Amr b. Kays göndermiştir.
37. Süheyl b. Amr,
4000 dirhem kurtuluş akçesini Mikrez b. Hafs getirmiştir. 528
38. Amr b. Ebi Süfyan, Bedir'de Hazret-i Ali tarafından esir edilmişti. 529
Ebu Süfyan'a:
" Oğlun530 Amr'ın531 kurtuluş akçesini532 ödesene?533 Ödemeyecek misin?! " 534 denilince: 535
Benim üzerimde, kan ve mal musibeti mi birleşecek?! Hanzaleyi öldürdüler! 536 Hanzale öldürüldü. 537 Bir de, Amr için kurtuluş akçesi ödeyeyim ha?538 Ben bunu yapamam!
Fakat, onlardan bir adamı elime geçirinceye kadar bekler, onu oğluma kurtuluş yaparım 1539
Bırakınız, varsın onlar oğlumu ellerinde istedikleri kadar tutsunlar! " dedi.
İşte, Amr b. Ebi Süfyan Medine'de Peygamberimiz aleyhisselamın yanında tutuklu bulunduğu sıralarda, Amr b. Avf oğullarının kardeşi Muaviye oğullarından Müslüman ve yaşlı bir zât olan Sa'd b. Numan b. Ekkâl zevcesiyle birlikte umre yapmak üzere Mekke'ye gitmişti. Mekke'de tutuklanacağını sanmıyordu. 540
Çünkü, Kureyşlilerin hac veya umre için gelenlere hiç dokunmayacakları, bilakis iyi davranacakları hakkında verilmiş sözleri vardı. 541
Sa'd b. Numan b. Ekkâl, Münzir b. Amr ile birlikte umrelerini yapıp dönecekleri sırada, Ebu Süfyan b. Harb arkalarına düştü.
Sa'd b. Numan'ı yakalayıp esir etti. 542 Kendisini, oğlu Amr'ın yerine tutukladı. 543
Söylediği bir kıt'ada da:
" Ey Ekkâl oğlunun cemaatı! Siz kır sakallı ulu kişinizi teslim etmeyeceğiniz hakkında antlaşmıştınız!
Onun çağrısına icabet ediniz!
Eğer Amroğulları bağlanmış esirlerinden bağını çözmezlerse, onlar en asâletsiz, en zelil kişilerdir! " dedi. 544
Amr b. Avf oğulları Peygamberimiz aleyhisselama geldiler, Amr b. Ebu Süfyan'ı kendilerine vermesini istediler. Onun karşılığında adamlarını serbest bırakacaklarını bildirdiler.
Peygamberimiz aleyhisselam Amr b. Avf oğullarının dileklerini yerine getirdi. Onlar da, Amr b. Ebu Süfyan'ı babasına gönderdiler. Sa'd b. Numan, böylece, tutukluluktan kurtarılmış oldu. 545
39. Bedir esirleri arasında, Peygamberimiz aleyhisselamın damadı, yani Hazret-i Zeyneb'in kocası Ebu'l-Âs b. Rebi' de bulunuyordu.
Ebu'l-Âs Mekke'de zenginlikte, eminlikte, ticarette sayılı kişilerdendi.
Ebu'l-Âs'ın annesi Hâle binti Huveylid, Peygamberimiz aleyhisselamın zevcesi Hazret-i Hatice'nin de kızkardeşi idi.
Hazret-i Hatice yeğeni Ebul-Âs'ı kızı Hazret-i Zeyneb'le evlendirmesini Peygamberimiz aleyhisselamdan istemiş, Peygamberimiz aleyhisselam da buna muhalefet etmemişti.
Bu evlenme işi, Peygamberimiz aleyhisselama peygamberlik ve vahiy gelmeden önce idi.
Peygamberimiz aleyhisselam, Hazret-i Zeyneb'i Ebu'l-Âs'la evlendirmişti.
Hazret-i Hatice Ebu'l-Âs'ı oğlu yerinde tutardı.
Yüce Allah Peygamberimiz aleyhisselamı peygamberlikle şereflendirdiği zaman, Hazret-i Hatice ile kızları Peygamberimiz aleyhisselama iman ve kendisinin Allah'tan getirip tebliğ ettiği şeyleri tasdik ve ikrar ederek İslâmiyet üzere yaşamaya başladıkları halde, Ebu'l-Âs müşriklikte kalmıştı.
Peygamberimiz aleyhisselam, Hazret-i Zeyneb gibi, kızları Hazret-i Rukayye ve Hazret-i Ümmü Külsûm'u da, Ebu Leheb'in oğullarına nişanlamıştı.
Peygamberimiz aleyhisselam Yüce Allah'ın emirlerini açıklamaya başladığı zaman, Kureyş müşrikleri:
" Siz, Muhammed'in kızlarını almakla, onu derdinden kurtardınız!
Kızlarını geri çeviriniz de, o onlarla meşgul olsun, oyalansın! " dediler.
Ebu'l-Âs'a gittiler ve ona:
" Zevcenden ayrıl! Biz, Kureyş kadınlarından hangisini istersen, seni onunla evlendiririz! " deyince, Ebu'l-Âs:
" Hayır! Vallahi ben zevcemden ayrılmam ve onun yerine Kureyş kadınlarından bir kadının benim zevcem olmasını istemem! " dedi.
Peygamberimiz aleyhisselam, Ebu'l-Âs'ın hayırlı bir damat olduğundan bahis buyururdu.
Hazret-i Zeyneb'in Müslüman olmayan kocası Ebu'l-Âs'la yaşamalarına İslâmiyet mani olduğu halde, Peygamberimiz aleyhisselam onları Mekke'de bulundukları müddetçe birbirlerinden ayırmak imkânını bulamamıştı. 546
Kureyş müşrikleri Bedir'de bozguna uğradıkları zaman, Ebu'l-Âs b. Rebi' de esir edilen müşrikler arasında bulunuyordu.
Mekkeliler esirleri için kurtuluş akçeleri göndermeye başladıkları zaman, Hazret-i Zeyneb de, Ebu'l-Âs b. Rebi' için biraz mal ile annesi Hazret-i Hatice'nin kendisine evlendiği sırada hediye etmiş olduğu gerdanlığı* göndermişti.
Peygamberimiz aleyhisselam, gerdanlığı görür görmez, son derecede rikkate geldi ve:
" Eğer onun [Hazret-i Zeyneb'in] esirini serbest bırakmayı ve malını da geri vermeyi uygun bulursanız, öyle yapınız! " buyurdu.
Müslümanlar
" Olur yâ Rasûlallah! " diyerek, Ebu'l-Âs'ı serbest bıraktılar.
Gönderilen mal ile gerdanlığı da, Hazret-i Zeyneb'e iade ettiler. 547
Peygamberimiz aleyhisselam Hazret-i Zeyneb'in Medine'ye gelmesine izin vermesi için ya Ebu'l-Âs'tan söz almış, yahut o kendiliğinden söz vermiş, ya da Ebu'l-Âs serbest bırakılırken böyle bir şart koşulmuştu.
Fakat, bu haber ne ondan, ne de Peygamberimiz aleyhisselamdan çıkmayacak ve ne olduğu bilinmeyecekti. 548
-------------------------------------
487. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 4, s. 13, 14, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 353, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 324, Ebu Nuaym , Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 142, Ebu’l-Fidâ, Tefsîr, c. 2, s. 327, Heysemî, Mecmau’z-zevâid, c. 6, s. 85, 86.
488. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 14 Taberî, Târih, c. 2, s. 20, Ebu Nuaym , Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476.
489. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 13-14, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 353, Taberî , Târih, c. 2, s. 290, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 142-143, Zehebî, Megâzî, s. 89, Ebu'l-Fidâ, Tefsir, c. 2, s. 327, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 85-86
490. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 4, s. 156, Ebu Nuaym , Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476.
491. Beyhakî, Delâilü’n-nübüvve, c. 3, s. Ebu’l-Fidâ, Tefsir, c. 2, s. 327.
492. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 353, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 142, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 133, Ebu'l-Fidâ, Tefsîr, c. 2, s. 327, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 86.
493. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 15.
494. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 15, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1 , s. 353, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 142, İbn Esîr, c. 2, s. 133, Ebu'l-Fidâ, c. 2, s. 327, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 86.
495. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 15.
496. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 353, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476.
497. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 4, s. 15.
498. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 353, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 324, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 142, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 86.
499. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 15.
500. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 15, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1 , s. 353, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 142, Heysemî, Mecmau'z-zevâid, c. 6, s. 86.
501. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 353, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 142, Heysemî, Mecmau’z-zevâid, c. 6, s. 86.
502. İbn Sa'd, Tabakâtü 'l-kübrâ, c. 4, s. 15, Vahidî, Esbâbu’n-n üzül, s. 162.
503. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 353, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, Ebu Nuaym, Delâilü'n-nübüvve, c. 2, s. 476, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 142-143, Heysemî, Mecmau’z-zevâid, c. 6, s. 86, Ebu’l-Fidâ, Tefsîr, c. 2, s. 327.
504. İbn Sa'd, Tabakâtü 'l-kübrâ, c. 4, s. 15, Vahidî, Esbâbu’n-n üzül, s. 162.
505. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 4, s. 15.
506. İbn Sa'd, Tabakât, c. 5, s. 14, Buhârî, Sahih, c. 4, s. 30, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 22, Zehebî, Megâzî, s. 91, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 299.
507. Buhârî, Sahih, c. 4, s. 30, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 22, Zehebî, Megâzî, s. 91, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 29.
508. Buhâri, Sahih, c. 4, s. 30, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 22.
509. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 14, Buhârî, Sahih, c. 4, s. 30, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 22, Zehebî, Megâzî, s. 91, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve’n-nihâye, c. 3, s. 299.
510. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 14.
511. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 14, Buhâri, Sahih, c. 4, s. 30, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 22, Zehebî, Megâzî, s. 91, Ebu’l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 299.
512. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 14, Zehebî, Megâzî, s. 91, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 299.
513. Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 22, Zehebî, Megâzî, s. 91, Ebu'l-Fidâ, c. 3, s. 299.
514. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 14, Buhârî, Sahih, c. 4, s. 30, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 22, Zehebî, Megâzî, s. 91 Ebu’l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 299.
515. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 14.
516. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 4, s. 15, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 324, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 143, Zehebî, Megâzî, s. 89, Ebu'l-Fidâ, Tefsîr, c. 2, s. 327.
517. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 15, Diyarbekrî, Târîhu'l-hamîs, c. 1, s. 390.
518. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 15, Hâkim, Müstedrek, c. 3, s. 324, Vâhidî, Esbâbu'n-nüzûl, s. 162, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 143, Zehebî, Megâzî, s. 89, Ebu'l-Fidâ, Tefsîr, c. 2, s. 327.
519. İbn Abdilberr, İstiâb, c. 2, s. 812, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 3, s. 165.
520. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 31, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 2, s. 812, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 3, s. 165.
521. İbn Abdilberr, İstiâb, c. 2, s. 812, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 3, s. 165.
522. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 31.
523. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 31, İbn Abdilberr, c. 2, s. 812, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 3, s. 165.
524. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 31.
525. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 46, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1512, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 5, s. 268.
526. İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1512, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 5, s. 269, İbn Hacer, el-İsâbe, c. 3, s. 577.
527. İbn Sa'd, Tabakât, c. 4, s. 46, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 4, s. 1512, 13, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 5, s. 269, İbn Hacer, el-İsâbe, c. 3, s. 577.
528. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 138, 143, Be lâzuri, Ensâbu’l -e şrâf, c. 1, s. 301 -305.
529. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 305, Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 139, Mus’abu’z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126, Belâzurî, Ensâbu’l -eşraf, c. 1, s. 301.
530. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 305, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 2, s. 378.
531. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 305, Mus’abu’z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 2, s. 606, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 2, s. 378.
532. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 305, Mus'abu'z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 2, s. 606, İbn Esîr, Usd, c. 2, s. 378.
533. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 305, Taberi, c. 2, s. 290, İbn Esîr, c. 3, s. 378.
534. Mus'abu'z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 2, s. 606.
535. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 305, Mus'abu'z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 2, s. 606, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 2, s. 378.
536. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 305, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 2, s. 378.
537. Mus'abu'z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126, İbn Abdilberr, İstiâb, c. 2, s. 606.
538. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 305, Mus'abu'z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126, Taberi, c. 2, s. 290, İbn Abdilberr, c. 2, s. 606, İbn Esîr, c. 2, s. 378.
539. Mus'abu'z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126.
540. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 305, Taberi, c. 2, s. 290, İbn Esîr, c. 2, s. 378.
541. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 305, Taberi, c. 2, s. 290.
542. Mus'abu'z-Zübeyrî, Nesebi Kureyş, s. 126, İbn Abdilberr, c. 2, s. 606.
543. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 305, 306, Taberî, c. 2, s. 290, İbn Esîr, c. 2, s. 378.
544. İbn İshak, İbn Hişam, c. 2, s. 305, 306, Mus'abu'z-Zübeyri, Nesebi Kureyş, s. 126, 127, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 301, Taberi, c. 2, s. 290, İbn Abdilberr, c. 2, s. 606, İbn Esîr, c. 2, s. 378.
545. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 306, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, İbn Esîr, Usdu'l-gâbe, c. 2, s. 378.
546. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 306, 307, Taberî, Târih, c. 2, s. 290, 291, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 311 , 312.
* Gerdanlık, Yemen işi gözboncuğundandı (İbn Sa'd, Tabakât, c. 8, s. 31).
547. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 308, Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 130, 131 , İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 8, s. 31, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 6, s. 276, Taberî, Târih, c. 2, s. 291 , Beyhakî, Sünenü'l-kübrâ, c. 6, s. 322, Delâilü'n-nübüvve, c. 3, s. 154, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 134, Zehebî, Megâzî, s. 46, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 3, s. 312.
548. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 2, s. 308, Taberî, Târih, c. 2, s. 291.
|
|