Seferin Tarihi ve Sebepleri
Benî Lihyan seferi, Hicretin 6. yılında Rebiülevvel ayının başında vuku bulmuştur. 73
Cumâdelûlâ ayında vuku bulduğu da rivayet edilir. 74
Lihyan b. Hüzeyl b. Müdrike oğulları, Usfan nahiyesinde otururlardı. 75 Hicretin 4. yılında, Benî Lihyan, Rı'l, Zekvan ve Usayya kabileleri, Peygamberimiz aleyhisselamdan, kendileri için din adamları ve yardımcıları istemişler; gönderilince de, onları Bi'r-i Maûne'de şehit etmişlerdi. 76
Benî Lihyan kabilesi, ayrıca, Adal ve Kare kabilelerine yaşlı develer verip; buna karşılık, onlardan, Peygamberimiz aleyhisselamla görüşmelerini ve kendilerini İslâmiyete davet etmek üzere ashabından bazılarını göndermesini sağlamalarını istemişlerdi.
Onlar, bu suretle ashabdan ele geçirdiklerinden bir kısmını, öldürülmüş olan adamları Süfyan b. Halid el-Hüzelîye karşılık öldürecekler, geri kalanlarını da Mekke'ye götürüp Kureyş müşriklerine satacaklardı.
Çünkü, Kureyş müşriklerinin ashabdan bazılarını ele geçirip Bedir'de öldürülen adamlarına karşılık işkencelerle öldürmeleri kadar, özledikleri birşey yoktu.
Hicretin 4. yılında Adal ve Kare kabilelerinden yedi kişi gelip Müslüman olduklarını söylemişler ve:
" Aramızda İslâmiyet yayılmaya başladı. Ashabından bazılarını bizimle birlikte gönder de, onlar bize dini iyice anlatsınlar, Kur'ân okutsunlar ve İslâm şeriatını öğretsinler! " demişlerdi.
Peygamberimiz aleyhisselam da, zaten, Kureyş müşriklerinin askerî bir hazırlıkta bulunup bulunmadıklarından haberdar olmak ve ona göre tedbir almak üzere ashabından bazılarını görevlendirip Mekke'ye göndermeye hazırlanmış bulunuyordu. Bunun için, Adal ve Kare davetçilerinin isteğini müsait karşılamış, Asım b. Sabit ve Mersed b. Ebi Mersed'in kumandası altında yedi veya on kişilik bir birliği onlarla birlikte yollamıştı.
Reci' mevkiinde Benî Lihyan kabilesinden elleri kılıçlı 100 okçu tarafından bu İslâm irşad birliği kuşatılarak birçokları şehit edilmiş; birkaçı da esir edilip Kureyş müşriklerine satılmış, bir müddet sonra onlar da şehit edilmişlerdi. 77
Bi'r-i Maûne faciası haberinin Peygamberimiz aleyhisselama geldiği gece, Reci' faciası haberi de gelmişti. 78
Asım b. Sabitle arkadaşlarının başlarına gelenler, Peygamberimiz aleyhisselamı son derecede üzmekte idi. 79
Bunun için, Peygamberimiz aleyhisselam, Benî Unvanlara ansızın bir baskın yapmayı tasarladı. 80
Hemen sefere hazırlanmalarını ashabına emretti. 81
Benî Lihyan seferi, aynı zamanda Kureyş müşriklerini korkutacak askerî bir gösterildi. 82
-------------------------------------
73. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 535, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 78, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 83.
74. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 292, Taberî, Târîh, c. 3, s. 59, İbn Hazm, Cevâmiu's-Sîre, s. 200, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 188, Zehebî, Megâzî, s. 275, İbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 32.
75. Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 348.
76. İbn Sa’d, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 53.
77. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre. c. 3, s. 178, 193, Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 354, 355, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 55, 56, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 2, s. 94, Buhârî, Sahih, c. 5, s. 40, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 1, s. 367.
78. Vâkıdî, Megâzî, d, s. 355, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 53.
79. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 535, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 78, 79.
80. İbn Hazm, Cevâmiu's-Sîre, s. 200, İbn Haldun, Târîh, c. 2, s. 32.
81. Diyarbekrî, Târîhu'l-hamîs, c. 2, s. 4, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 2, s. 677.
82. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 392, Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 536, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 79, Taberî, Târîh, c. 3, s. 59, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 83, Zehebî, Megâzî, s. 275, Kastalânî, Mevâhibü'l-ledünniye, c. 1 , s. 155.