İSLÂM TARİHİ / MEDİNE DEVRİ |
| |
Taif'in Kuşatılışı ve Sakîfleri Boyun Eğdirmek İçin Bazı Tedbirlere Başvuruluşu |
Peygamberimiz aleyhisselam Taif'i yirmi geceden fazla*376 veya otuz gece veya buna yakın müddet kuşattı. 377
Taif halkı olan Sakîflerle, günlerce, en şiddetli bir şekilde ok savaşı yapıldı. 378
Sakîfler, on-ondokuz gece, Taif'ten Müslümanlara ok ve taş atarak savaştılar. 379
Yezid b. Zem'a b. Esved, atının üzerinde ilerleyip konuşmak üzere Sakillerden eman vermelerini istedi.
Sakîfler eman verdiler.
Fakat, yanlarına varırken, onu okla vurup şehit ettiler.
Yezid b. Zem'ayı, Sakîflerden Hüzeyl b. Ebi's-Salt şehit etmiştir.
Hüzeyl b. Ebi's-Salt, kale kapısından çıkmıştı.
Kendisini hiç kimsenin görmediğini sanıyor, Yezid b. Zem'a'nın kardeşi Yakub b. Zem'a ise, onu yakalamak için, saklanıp fırsat kolluyordu.
Kaleden çıkınca, Hüzeyl'i yakaladı, Peygamberimiz aleyhisselamın yanına getirdi ve:
" Yâ Rasûlallah! Bu, kardeşimi (eman verildiği halde) öldüren adamdır! " dedi.
Peygamberimiz aleyhisselam onun boynunu vurdurdu. 380
Peygamberimiz aleyhisselam; mancınık kurulup Taiflilerin taşa tutulması hususunu ashabıyla konuştu.
Selmânü'l-Fârisî:
" Ben de Sakîflerin kalelerine karşı mancınık kurulmasını uygun görüyorum.
Çünkü, biz Fars ülkesinde düşman kalelerine karşı mancınıklar diktiğimiz gibi, düşmanlarımız tarafından da bize karşı mancınıklar dikilirdi.
Biz düşmanlarımızı mancınıkla yenerdik. Onlar da bizi mancınıkla yenerdi.
Eğer mancınık olmazsa, uzun zaman oturmak zorunda kalırdık! " dedi. 331
Bunun üzerine, Peygamberimiz aleyhisselam, mancınık yapılmasını emretti. 382
Selmanül-Fârisî, bir mancınık yapıp, Taife karşı dikti. 383
Tufeyl b. Amr'ın da, Zülkeffeyn putunu yıkıp384 Taife debbâbe getirdiği rivayet edilir. 385
Peygamberimiz aleyhisselam kale dışında ordugâh çevresindeki yerlere hasek=hurma ağacından yapılmış, ayaklara batan çatal çengeller döşetti. 386
Müslümanlardan bazıları, sığır derisinden yapılmış debbâbenin altına girdiler. 387
Kalenin duvarını kazıp delmek için sürünerek kale duvarına yaklaştılar.
Sakîfler, onların üzerlerine ateşte kızdırılmış sapan demirleri ve şişler bırakarak debbâbeyi yardılar, yaktılar.
Müslümanları debbâbenin altından çıkmak zorunda bıraktılar.
Kızgın şişlerden yanıp şehit olanlar şehit oldu, sağ kalanlardan bir kısmını da oklarla şehit ettiler.
Peygamberimiz aleyhisselam, Taif üzüm bağlarındaki asmaların kesilmesini388 veya yakılmasını, 389 herkesin meyvesi yenmeyen ağaçlardan beşer tane kesmesini emretti. 390
Bu, onları bezdirip boyun eğdirmek içindi.
Nitekim, Sakîfler:
" Mallan bozup dağıtıp mahvetmeyiniz!
Onlar ya bize kalır, ya da sizin olur! " diyerek seslendiler. 391
Uyeyne b. Hısn, Ya'lâ b. Mürretü's-Sakafî'ye:
" Bunu kesmekte bana ecir mi var sanki?! " dedi.
Ya'lâ, Uyeyne'nin yanına gelip:
" Evet! " dedi.
Uyeyne:
" Sana ancak Cehennem var! " dedi.
Peygamberimiz aleyhisselam, bunu işitince:
" Uyeyne Cehenneme Ya'lâ'dan daha lâyık ve müstahaktır! " buyurdu. 392
Müslümanlar, üzüm asmalarını kesmeye koyuldular. 393
Hazret-i Ömer, Süfyan b. Abdullah es-Sakafîye:
" Vallahi, çoluk çocuğunun geçim babasını (üzüm asmalarını) keseceğiz! " diyerek seslendi.
Süfyan:
" Su ile toprağı da gideremezsiniz ya! " dedi.
Fakat, üzüm asmalarının kesilmeye başladığını görünce, dayanamadı ve:
" Yâ Muhammed! Mallarımızı ne için kesiyorsun?! Bizi yenersen, ya onu sen alırsın, ya da-dediğin gibi-Allah'ın rızasını ve akrabalık hakkını* gözetir, bize bırakırsın! " diyerek seslendi. 394
Bunun üzerine, Peygamberimiz aleyhisselam:
" Ben, üzüm bağınızı, Allah'ın rızasını ve akrabalık hakkını gözeterek bırakıyorum! " buyurdu ve üzüm asmalarını daha fazla kestirmekten vazgeçti. 395
Ebu Süfyan b. Harb'le Muğîre b. Şube:
" Ey Sakîfler! Bize eman verirseniz, sizinle konuşacağız! " diyerek seslendiler.
Kendilerine eman verilince, Kureyşîlerden ve Benî Kinanelerden oluşan kadınları, Taiften çıkıp kendilerinin yanına gelmeye davet ettiler.
Bu kadınların, savaş sonunda esir düşmelerinden korkuyorlardı.
Kadınlar, Taiften dışarı çıkmaya yanaşmadılar.
Onlardan birisi; Ebu Süfyan'ın kızı Âmine (İbn Hişam'a göre, Meymûne) olup, Urve b. Mes'ud'la veya Urve'nin oğlu Ebu Mürre ile evli idi.
Diğeri; Firâsiyye olup, Karib b. Esved'le evli idi.
Üçüncüsü de; Fukayma, Ümeyme idi.
Esved b. Mes'ud:
" Ey Ebu Süfyan! Ey Muğîre!
Bize iyilik için gelmiş olduğunuza göre, sizi bir iyiliğe kılavuzlayayım mı? Esved b. Mes'ud oğullarına ait mülklerden ne kadar güçlükle geçim sağlandığını biliyorsunuzdur* Eğer Muhammed onlardaki üzüm asmalarını kesecek olursa, artık onlar bir daha onanlamaz!
Kendisiyle konuşunuz: Ya bu bağlan kendisine alıkoysun, ya da, Allah nzası ve akrabalık hakkı için, bize bıraksın!
Onunla aramızda bir akrabalık vardır. Bu gerçek bilinmez olur mu?" dedi. 396
Ebu Süfyan'la Muğîre b. Şube gelip Peygamberimiz aleyhisselamla konuştular. 397
Peygamberimiz aleyhisselam Esved oğullarının üzüm bağlarını bıraktırdı, onlara dokundurmadı. 398
Sakîflerden bir adam, kalenin üzerine dikilip:
" Gidin davar çobanlan!
Gidin Muhammed'in sürüleri!
Gidin Muhammed'in köleleri!
Üzüm asmalanmızı yok etmekle bizim yoksulluğa ve sıkıntıya düşeceğimizi mi sanıyorsunuz?! " diyerek bağırdı.
Peygamberimiz aleyhisselam:
" Ey Allah'ım! Onu Cehenneme gidici olarak gider! " diyerek dua etti.
Sa'd b. Ebi Vakkas hemen bir ok atıp onun boğazına sapladı!
Adam kaleden ölü olarak aşağı yuvarlandı ! 399
-------------------------------------
* İbn Hişam'a göre; 17 gece (İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 4, s. 124, İbn Hazm, Cevâmiu's-Sîre, s. 243, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 201, Ebu’l-Fidâ, c. 4, s. 347).
376. İbn İshak, İbn Hişam, c. 4, s. 124, Taberî, c. 3, s. 133, İbn Hazm, Cevâmiu's-Sîre, s. 243, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 201, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 347.
377. Zehebî, Megâzî, s. 495.
378. İbn İshak, İbn Hişam, c. 4, s. 125, Taberî, c. 3, s. 133.
379. Beyhakî, Sünenü'l-kübrâ, c. 9, s. 84.
380. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 926-927.
381. Vâkıdı, Megâzî, c. 3, s. 937.
382. Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 367.
383. Vâkıdı, Megâzî, c. 3, s. 927.
384. Vâkıdî, c. 3, s. 923, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 157-158 İbn Seyyid, Uyün, c. 2, s. 200.
385. Vâkıdı, Megâzî, c. 3, s. 927.
386. Vâkıdî, c. 3, s. 927, İbn Sa'd, c. 2, s. 158, Belâzurî, Ensâb, c. 1, s. 367.
387. Vâkıdî, c. 3, s. 927, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 3, s. 81.
388. İbn İshak, İbn Hişam, c. 4, s. 126, Vâkıdî, c. 3, s. 927-928, Taberî, c. 3, s. 133.
389. Vâkıdî, c. 3, s. 928, İbn Sa'd, c. 2, s. 158.
390. Vâkıdî, c. 3, s. 928, Beyhakî, Sünenü'l-kübrâ, c. 9, s. 84.
391. Beyhakî, Sünenü'l-kübrâ, c. 9, s. 84.
392. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 928-929.
393. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 4, s. 126, Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 928, Taberî, Târih, c. 3, s. 133.
* Peygamberimiz aleyhisselamın annesi Hazret-i Âmine'nin annesi Berre; Berre'nin annesi Ümmü Habib; Ümmü Habib'in annesi Berre; Berre'nin annesi Kılâbe; Kılâbe'nin annesi Ümeyme; Ümeyme'nin annesi Dübb olup, Dübb'ün annesi Âtike Sakiflerdendi (İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 60).
394. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 928.
395. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 928, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 158.
* Bu mülkler Taife epeyce uzakta idi (İbn Haldun, Târîh, c. 2, ks. 2, s. 48).
396. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 4, s. 126, Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 929.
397. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 929.
398. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 4, s. 126, Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 929.
399. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 929-930.