İSLÂM TARİHİ / MEDİNE DEVRİ |
| |
Peygamberimiz aleyhisselamın Zevâid (Âdet Niteliğindeki) Sünnetlerinden Bazıları ve Bunlar Hakkındaki Tavsiyeleri |
Peygamberimiz aleyhisselam, döşeğinde uyumak istediği zaman, sağ yanının üzerine yatar, sağ elini sağ yanağının altına koyar, 162 sonra da:
" Allah'ım! Kendimi Sana teslim ettim. Yüzümü Sana çevirdim. İşimi Sana ısmarladım. Sırtımı Sana dayadım.
Ben Senin azabından korkar, rahmetini umanm. Senin rahmetinden başka sığınılacak yoktur. Senin azabından başka korunulacakyoktur!
Ancak Senin rahmetine sığınılır ve ancak Senin rahmetinle korunulur!
Ben Senin indirmiş olduğun Kitabına ve göndermiş olduğun Peygamberine (herkesten önce) inanmışım dır! 163
Ey Rabbim! Yanımı Senin isminle yere koydum!
Eğer ruhumu tutar, alıkoyarsan, ona rahmetinle muamele et!
Eğer onu salarsan, salih kullarını koruduğun gibi, onu da koru! 164
Allah'ım! Ben Senin isminle ölür, Senin isminle dirilirim! 165
Bize yediren, içiren, her ihtiyacımızı karşılayıp gideren, bizi barındıran, sığındıran Allah'a hamd olsun!
Nice kişiler var ki, kendilerinin ne ihtiyaçlarını karşılayanları var, ne de barındıranların 66
Allah'ım! Kullarını huzurunda topladığın günde azabından Beni koru! " diyerek dua ederdi. 167
Yatağa girdiği zaman:
" Göklerin ve yerin Rabbi, herşeyin Rabbi olan, tohumu ve çekirdeği çatlatıp çimlendiren, Tevrat'ı, İncil'i ve Kur'ân'ı indiren Allah'ım!
Ben her kötülük sahibinin kötülüğünden Sana sığınırım! Çünkü onu perçeminden tutan Sensin!
Allah'ım! Evvel Sensin! Senden önce olan hiçbir şey yoktur!
Âhir Sensin! Senden sonra olan hiçbir şey yoktur! " buyurur; 168
Uykudan uyanıp kalkarken de:
" Hamd olsun O Allah'a ki, bizi öldükten sonra diriltti!
Kıyamet günü dönüşümüz de, O'na olacaktır! " derdi. 169
" Başka hiçbir ilah yok, ancak Sen varsın! Seni teşbih ve tenzih ederim! Allah'ım! Günahlarımı yarlıgamanı ve rahmetini dilerim! Allah'ım! İlmimi arttır! Bana doğru yolu gösterdikten sonra kalbimi kaydırma! Yüce katından bana bir rahmet de ihsan buyur! Çünkü, bağışı en çok olan Sensin Sen! " diyerek dua ettiği de olurdu. 170
Peygamberimiz aleyhisselam, kamının üzerine (yüzükoyun) yatan bir adama rastlayınca:
" İşte bu, Allah'ın hiç sevmediği bir yatıştır! " buyurdu. 171
Peygamberimiz aleyhisselamın hiçbir zaman ayaklarını meclisinde bulunanların önüne doğru uzattığı görülmem iştir. 172
Peygamberimiz aleyhisselam ne kapalı kapılar arkasına çekilir, ne perdeler arkasında dikilir, ne de kendisinin önüne tabaklarla yemekler taşınırdı.
Peygamberimiz aleyhisselam toprak üzerinde oturur, yemeğini de yerde yerdi.
" Ben kulun oturduğu gibi oturur, kulun yediği gibi yerim! Ben ancak bir kulum! " 173 buyururdu.
Peygamberimiz aleyhisselam yemeği üç parmakla, 174 şehadet parmağı ile onun iki yanındaki parmaklarıyla yerdi. 175
Peygamberimiz aleyhisselam:
" Sizden biriniz birşey içerken kabın içine solumasın! " buyurur; 176 yenilecek, içileceklerin içine solunmasını yasaklar, 177 su içerken iki-üç kere nefes alır 178 " Bu, daha yararlı ve daha kandırıcıdır! " buyururdu. 179
Peygamberimiz aleyhisselam:
" Kim elindeki et-yağ kokusunu, bulaşığını yıkamadan uyurda kendisinin başına birşey gelecek olursa, kendisinden başkasını suçlamasın! " 180
" Yemeğin bereketi tepesinde (ortasında)dır.
Sizden biriniz yemek yiyeceği zaman, çanağın üst (orta) tarafından yemesin, alt tarafından yesin!
Çünkü bereket onun üst (orta) tarafından iner! " buyurmuştur. 181
Ömer b. Ebu Seleme der ki:
" Ben Resûlullah aleyhisselamın terbiyesi altında bir çocuktum.
Yemek yerken elim yemek kabının içinde dolaşırdı!
Resûlullah aleyhisselam, bana:
'Ey oğul! Besmele çek, sağ elinle ye ve de önünden ye! ' buyurdu. 182
Bundan sonra hep böyle yemeye devam ettim." 183
Peygamberimiz aleyhisselam, yemek ortaya konulduğu zaman:
" Allahümme bârik lenâ fîmâ razaknâ ve kına azâbennar! Bismillah! " diyerek dua ettikten sonra yemeye başlardı. 184
Yemeğin başında Besmele çekilmesi unutulur da yemeğin sonuna doğru hatırlanırsa, " Yemeğin evveli ve ahiri için Bismillah" denilir. 185
Peygamberimiz aleyhisselam, abdest ve gusülde, ayakkabısını giymekte-mümkün oldukça-hep sağdan başlamayı sever, 186 birşey alacağı zaman sağ eliyle alır, birşey vereceği zaman sağ eliyle verir ve başlayacağı herşeye sağdan başlardı. 187
" Sizden biriniz, ayakkabısını giyeceği zaman, giymeye sağdan başlasın! Ayakkabısını çıkaracağı zaman da, çıkarmaya soldan başlasın! Ayakkabı giyilirken sağ ayak ayakların evveli; ayakkabı çıkarılırken de, sağ, ayakların ahiri olsun! " buyururdu. 188
Rivayete göre, Enes b. Malik der ki:
" Ben bir kere Resûlullah aleyhisselam içsin diye evimdeki besi koyunumu sağmıştım.
Bu koyunumun sütü evimdeki kuyunun suyu ile karıştırılıp Resûlullah aleyhisselama bir bardakla sunuldu.
Resûlullah aleyhisselam ondan içti.
Kendisinin solunda Ebu Bekir, sağında bir çöl Arabi oturuyordu. 189 Ömer b. Hattab da bir köşede bulunuyordu. 190
Ömer b. Hattab, Resûlullah aleyhisselamın artan sütü çöl Arabına vermesinden korkarak: 191
'Yâ Rasûlallah! 192 Artan sütü sol yanındaki193 Ebu Bekir'e ver! ' dedi. 194
Resûlullah aleyhisselam ise, artan sütü bedeviye verdikten sonra:
" Sağa (sağdakine! ) verilecek! Sıra ile sağa (sağdakine) verilecek! " buyurdu. 195
Prensibini bozmadı, bozdurmadı!
-------------------------------------
162. Ahmed, Müsned, c. 5, s. 387, Buhârî, c. 7, s. 147, 150, Edebü'l-müfred, s. 313, Ebu Dâvud, c. 4, s. 311, İbn Mâce, c. 2, s. 1276.
163. Buhârî. c. 7, s. 147-148, Edebü'l-müfred, s. 312, Tirmizî, c. 5, s. 469.
164. Ahmed, c. 2, s. 246.
165. Ahmed, c. 4, s. 302, c. 5, s. 397, Buhârî, c. 7, s. 147, Müslim, c. 4, s. 2083, Ebu Dâvud, c. 4, s. 311.
166. Buhârî, Edeb, s. 311 , Müslim, c. 4, s. 2085, Ebu Dâvud, c. 4, s. 312, Tirmizî, c. 5, s. 470.
167. Ahmed, c. 4, s. 300, Buhârî, Edeb, s. 313, Tirmizî, c. 5, s. 471, İbn Mâce, c. 2, s. 1276.
168. Ahmed, c. 4, s. 302, Buhârî, c. 7, s. 150, s. 311. Müslim, c. 4, s. 2083.
169. Ebu Dâvud, c. 4, s. 311, Tirmizî, c. 5, s. 481, İbn Mâce, c. 2, s. 1277.
170. Ebu Dâvud, c. 4, s. 314.
171. Ahmed, c. 2, s. 287, Tirmizî, c. 5, s. 97.
172. Ebu Hanîfe, Müsned, s. 36, İbn Sa'd, Tabakât, c. 1, s. 378.
173. Ahdurrezzak, Musannef, c. 10, s. 415, İbn Sa'd, c. 1, s. 371 -372.
174. İbn Sa'd, c. 1, s. 381 , Müslim, c. 3, s. 1605, Ebu Dâvud, c. 3, s. 366.
175. Abdurrezzak, c. 10, s. 418, İbn Sa'd, c. 1, s. 381.
176. Tirmizî, c. 4, s. 301, İbn Mâce, c. 2, s. 1173, Dârimî, c. 2, s. 44.
177. Ahmed, c. 1, s. 309, Ebu Dâvud, c. 3, s. 338, İbn Mâce, c. 2, s. 1094.
178. Ahmed, c. 3, s. 114, Buhârî, c. 6, s. 351, Tirmizî, c. 4, s. 302, İbn Mâce, c. 2, s. 1132, Dârimî, c. 2, s. 44.
179. Ebu Dâvud, c. 3, s. 338, Tirmizî, c. 4, s. 302, Şemail, s. 34.
180. Abdurrezzak, Musannef, c. 11, s. 437, Ahmed, c. 2, s. 263, Ebu Dâvud, c, s. 366, Tirmizî, c. 4, s. 289, İbn Mâce, c. 2, s. 1096.
181. Ebu Dâvud, c. 3, s. 348-349.
182. Ahmed, c. 4, s. 26-27, Buhârî, c. 6, s. 196, Müslim, c. 3, s. 1599, İbn Mâce, c. 2, s. 1087, Begavî, Mesâbih, c. 2, s. 78.
183. Ahmed, c. 4, s. 26-27, Buhârî, c. 6, s. 196, Müslim, c. 3, s. 1599.
184. Ebu Bekir Ahmed b. Muhammed, Amelü'l-yevm ve'l-leyle, s. 172.
185. Ahmed, c. 4, s. 336, Ebu Dâvud, c. 3, s. 347-348.
186. Ahmed, c. 6, s. 187-188, Buhârî, c. 6, s. 197.
187. Ebu'l-Ferec, Vefâ, s. 2, s. 452.
188. Tirmizî, Şemail, s. 16.
189. İbn Ebi Şeybe, Musannef, c. 8, s. 35, Ahmed, c. 3, s. 110, 197, Buhârî, c. 6, s. 247, Tirmizî, c. 4, s. 306, İbn Mâce, c. 2, s. 1133, Beyhakî, Sünenü'l-kübrâ, c. 7, s. 289.
190. İbn Ebi Şeybe, c. 8, s. 35, Ahmed, c. 3, s. 110, Beyhakî, c. 7, s. 285.
191. Ahmed, c. 3, s. 197.
192. İbn Ebi Şeybe, c. 8, s. 36, Ahmed, c. 3, s. 197.
193. Ahmed, c. 3, s. 197.
194. İbn Ebi Şeybe, c. 8, s. 36, Ahmed, c. 3, s. 197.
195. İbn Ebi Şeybe, c. 8, s. 36, Ahmed, c. 3, s. 197, Buhârî, c. 6, s. 247, Tirmizî, c. 4, s. 306, İbn Mâce, c. 2, s. 1173, Beyhakî, c. 7, s. 285.